تاریخ شفاهی فرماندهان مهم‌ترین منبع دفاع مقدس برای تاریخ نگاری و آگاهی جامعه
تاریخ شفاهی فرماندهان مهم ترین منبع دفاع مقدس برای تاریخ نگاری و آگاهی جامعه از چیستی، چرایی و چگونگی این رویداد بزرگ تاریخ معاصر ایران به شمار می رود. زیرا این فرماندهان بودند که در سطوح گوناگون از فرمانده عالی و قرارگاه مرکزی تا فرمانده لشکر و فرمانده گردان ابعاد دفاع مقدس را طراحی برنامه ریزی و اجرا کردند. و در جنگ هشت ساله نبردهای بزرگی برای آزادسازی سرزمین های ایران و استیفای حقوق ملت و انقلاب برضد دشمن بعثی انجام دادند که پیشینه تاریخی این ملت چنین تحول و توانمندی ای را کمتر به یاد دارد. ایران در آینده میتواند با اتکای به تجربه ها و دستاوردهای علمی و مکتب دفاعی دوران دفاع مقدس بالنده و مؤثر زندگی کند و در محیط پیرامونی خود ایفای نقش کند.
مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس از بهمن ماه ۱۳۸۸ تاریخ شفاهی فرماندهان را آغاز کرد. در میان فرماندهان سردار سرلشکر دکتر محسن رضایی، فرمانده سپاه پاسداران در سالهای ۱۳۷۴ – ۱۳۶۰ با توجه به جایگاهش اولین فردی بود که برای مصاحبه انتخاب شد زیرا تحول در جنگ تحول در سازمان رزم سپاه و تحول در سپاه پاسداران با انتصاب وی از جانب حضرت امام به فرماندهی سپاه اتفاق افتاد. رضایی را میتوان فرمانده صاحب سبک در تاریخ معاصر ایران دانست که موفق به خلق مکتب دفاعی و نیز سازماندهی نیروی مسلح جدید و بی نظیر در تاریخ نظامی کشور شد.
محسن رضایی قبل از فرماندهی سپاه اقدام بزرگ دیگری نیز انجام داده و آن را به بلوغ رسانه بود او با کمک جوانان انقلابی در وضعیتی که کشور در تب و تاب ناشی از انقلاب و تحول ساختاری و بی نظمی دوره گذار به سر می برد و تشکیل واحد اطلاعاتی در نظام پس از انقلاب یادآور ساواک بود سازمان اطلاعاتی جدیدی تأسیس کرد و علاوه بر خدمت در سیاه با کار اطلاعاتی نیز از نظام برآمده از انقلاب صیانت کند. واحد اطلاعات و ساختاربندی آن و تشکیل اطلاعات داخلی و خارجی و کار اطلاعاتی روی گروه های سیاسی که بی نظمی پس از انقلاب آنها را برای تصاحب قدرت اغوا کرده بود، در سالهای ۱۳۶۰ – ۱۳۵۸ و قبل از وقوع جنگ نظام جمهوری اسلامی را از دو مهلکه به غایت خطرناک به سلامت عبور داد:
1-جنگ داخلی و تحركات مسلحانه سازمان مجاهدين على (منافقین) چریکهای فدایی خلق و سازمان پیکار و بیر اقدامات پنهان حزب توده
۲- کودتای تیرماه ۱۳۵۹ معروف به نوژه (نقاب)
جوانان انقلابی امام در واحد اطلاعات سپاه با چشمان تیربین و نگران خود و با تلاش های شبانه روزی و ابتکار عمل و شجاعت زبانزد، بدون تجربة قبلی موفق شدند که سازمان منافقین و سازمانهای چپ را مهار کنند. علاوه بر این، توانستند بحرانهای متنوع و متفاوت در اقصی نقاط کشور مانند غائله گنبد، سیستان و بلوچستان، بندر عباس و بحران هایی که شیخ شبیر خاقانی در خوزستان و آیت الله شریعتمداری در آذربایجان (حزب خلق مسلمان) ایجاد کردند، کنترل کنند. آنها گروه خشک مقدس و خوارج مآب فرقان را نیز سرکوب کردند. این دستاوردها ذیل مدیریت و فرماندهی محسن رضایی که خود را فرزند امام میداند، حاصل شد.
اندیشه ناب بر همین اساس تصمیم گرفته است از گفت و گو و مصاحبه با دکتر محسن رضایی در بازه زمانی بهمن ۱۳۸۸ که توسط مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شروع شده و تا تیر ماه ۱۳۸۹ ادامه داشته است، استفاده نموده و با نگاهی به تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و همچنین آشنایی با خانواده، نوجوانی، دوران مبارزه و دوره اطلاعات این فرمانده زمان جنگ را خدمت شما مخاطبان گرامی تقدیم نماید. امیدواریم اهمیت موضوعات و جذاب بودن آنها مورد توجه شما نیز واقع گردد.
منبع: تاریخ شفاهی دفاع مقدس، روایت محسن رضایی