جنگ موازی

جنگ موازی:[1]

در فرهنگ لغت  موازی به معنی همسو، نظیر، همگام و همزمان می باشد .

در حال حاضر جنگ موازی یك مفهوم عملیاتی است كه در دیدگاه مشترك 2020 امریكا آورده شده است.[i]

نگاه  به دشمن به عنوان یك سیستم بخصوص پس از پیدایش هواپیما ابتدا در سال 1909 توسط لرد مونتاگ بیان گردید كه معتقد بود با قدرت هوایی می بایست به مراكز عصبی دشمن مانند : پایتخت و مراكز دولتی مثل مجلس و مراكز ارتباطی و غیره …. حمله نمود تا موجب گردد دشمن دچار فلج و از كار افتادگی شده واین تاثیر می تواند كشنده و مخرب باشد.

كه بعد ها توسط متفكران نظامی دیگر مانند بیلی میچل و دوهه و دیگران مطرح گردید   حملا ت هم زمان همواره در تمامی جنگها (زمینی ، هوایی ،دریایی) مورد توجه بوده است مانند تهاجم هم زمان ژاپن به  بندر پرل هاربر و اشغال فیلیپین در عرض چند ساعت و بطور  هم زمان  .

در طول جنگ سرد امریكا با طرح ریزی عملیات اتمی یكپارچه بر علیه كلیه اهداف مهم و اساسی و بنیانی شوروی در صورت تك غافلگیر كننده هسته ای در واقع به حریف به عنوان سیستم سیستم ها نگریست. ولی این تفكر و تدبیر مبتنی بر سلاح های هسته ای بود .

سه دلیل عمده مانع از آن شد كه جنگ موازی  تا قبل از جنگ دوم خلیج فارس مورد استفاده قرار گیرد :

نیاز شدید به تعداد كثیری هواپیما وحملات مداوم به علت فقدان سلاح های دقیق .

میزان فراوان منابع مورد نیاز جهت خاموش نمودن پدافند دشمن .

نبود یك مفهوم عملیاتی كه اساسأ بر كسب كنترل لازم بر روی دشمن بجای توجه بر نابودی آن جهت رسیدن به اهداف سیاسی تكیه داشته باشد .

موارد اول و دوم با بكارگیری سلاحهای هوشمند و هواپیماهای پنهان كار و مورد سوم نیز با مطرح شدن جنگ موازی به عنوان یك تدبیر عملیاتی در سال 1991 مرتفع گردید. ودر واقع  هدف اصلی در این روش در  هم شكستن راهبرد دشمن است  از طریق مجموع عملیاتهای قاطع  سریع و عملیات مبتنی بر تاثیر و در نهایت تسلط و غلبه برآن در همه ابعاد و در زمان كم و هزینه و ریسك پایین تر .

David A. Deptula, Effects Based Operations: Change in the Nature of Warfare

(Arlington, VA: Aerospace Education Foundation, 2001), page 7

جنگ موازی:

یك مشی و روش جنگیدن است جهت غلبه سریع بر دشمن . حملات هم زمان و فلج كننده جهت انكار فضای مانوری دشمن در دو بعد فضا و زمان .درواقع هدف جنگ موازی كنترل موثر بر مجموعه ای از سیستم ها می باشد  كه دشمن جهت حفظ قدرت و كنترل بر انان تكیه دارد مانند:رهبری ، جمعیت ، صنایع ضروری ، شبكه حمل و نقل و نیروهای نظامی.

جنگ موازی می تواند جهت تحمیل اراده مورد استفاده قرار گیرد  اما دارای رویكرد دد منشانه می باشد.لازم به ذكر است بهترین روش برای انتخاب هدف در جنگ موازی عملیات مبتنی بر تاثیر است.

Decision Dominance ، Merrick E. Krause،  Institute for National Strategic Studies  ،National Defense University ، February 2003 page 3

جنگ موازی:

تكنولوژی برتر و مدرن (دقت + پنهان كاری ) + طراحی عملیات مبتنی بر تاثیر = جنگ موازی

Headquarters Air Combat Command  Effects-Based Operations،  Col Gary Crowder  Chief, Strategy, Concepts and Doctrine Air Combat Command

جنگ موازی

این نوع جنگ بر اساس كسب یك اثر خاص بجای انهدام  كامل دشمن می باشد و حملات به تمامی مراكز ثقل دشمن به صورت هم زمان صورت می گیرد.  این نوع جنگ موجب غافلگیری دشمن در سطح تاكتیكی و باعث گستردگی تاثیر حمله شده و زمان كمتری جهت تحمیل تاثیر عملیات بر دشمن مورد نیاز می باشد . این نوع جنگ اولین بار در جنگ دوم خلیج فارس  و در استفاده از نیروی هوایی توسط امریكا بكار گرفته شد و در سه بعد زمان وفضا و سطوح جنگ بكار رفته  به این صورت كه در زمان بیست و چهار ساعت اول عملیات بیش از 150 هدف جدا گانه مورد اصابت قرار گرفت و این حملات تمامی فضای عراق را شامل شده و اهداف در سه سطح استراتژیكی و عملیاتی و تاكتیكی را شامل می گردید كه بصورت هم زمان مورد حمله قرار می گرفتند.اصول مهمی كه جنگ موازی را معنی میكند  این است كه چگونه از عنصر زمان و فضا در جهت كسب اثر مطلوب استفاده گردد كه این در واقع جوهره اصلی جنگ مبتنی بر تاثیر می باشد.بطور خلاصه در جنگ موازی بجای حمله به اجزا سیستم به كل آن حمله می گردد.

David A. Deptula, Effects Based Operations: Change in the Nature of Warfare

(Arlington, VA: Aerospace Education Foundation, 2001), 3–6

جنگ موازی

مشاور نظامی امنیت ملی آمریکا، سرهنگ خلبان جان واردن دردهم اگوست 1991 نظریه خودرا که به تئوری پنج حلقه ” واردن” مشهور می باشد به پنتاگون ارائه نمود که مورد قبول واقع گردید. تئوری یادشده براین مبنا می باشد که مهم ترین وظیفه درطرح ریزی یک جنگ، شناسایی مراکز ثقل کشور مورد تهاجم بوده وچنانچه این مراکز با دقت لازم، شناسایی ومورد هدف قرار گیرند، کشور مورد تهاجم دراولین روزهای جنگ، طعم شکست نظامی را چشیده ودرکوتاه ترین مدت به خواسته های کشور مهاجم تن در داده وتسلیم خواهدشد. درتئوری مذکور، مراکز ثقل یک کشور به صورت سیستمی همانند اعضاء یک بدن قلمداد شده و درصورت انهدام درهر تهاجم، فلج گردیده وقادر به فعالیت وحیات نخواهدبود. این مدل درجنگ اول خلیج فارس، مناقشه کوزوو به کارگرفته شده است.

جنگ 1991 خلیج فارس موسوم به طوفان صحرا راباید به عنوان نقطه آغاز جنگ موازی تلقی نمود. سرهنگ واردن آمریکایی، دشمن را به عنوان یک سیستم یا ارگان پنداشته و براین اساس آن را مشتمل بر پنج حلقه ارگانیک می داند. حلقه های واردن بنابراهمیت ازدرون به بیرون گسترش یافته اند و اولویت بندی شده اند به گونه ای که مهم ترین حلقه، درونی ترین حلقه است که تحت حفاظت شدید حلقه های بیرونی قراردارد.

حلقه ها

عناوین

مقایسه با انسان

مراکز ثقل

حلقه اول

رهبری ملی

National leadership

مغز وسیستم عصبی

رهبری سیاسی، مراکز اصلی تصمیم گیری های کلان سیاسی نظام (وزارتخانه ها، قرارگاه های عمده فرماندهی، مخابرات راه دور و…)

حلقه دوم

تولبدات کلیدی

Key production

سیستم هاضمه و گردش خون

نیروگاه های برق، پالایشگاه ها، صنایع سنگین، مخازن سوخت، صنایع دفاعی، دپوهای مهم، انبارهای عمده مواد غذایی ودارویی، شبکه آبرسانی

حلقه سوم

زیرساخت ها

Infrastructures

اندام های حرکتی(دست و پا)

فرودگاه ها، راه آهن، بنادر، جاده ها، پل ها، اتوبان های عمده، شبکه های مخابراتی منطقه ای ومحلی

حلقه چهارم

جمعیت مردمی واراده ملی

Population & National will

روح وروان واراده

جمعیت مردمی وافراد نیروهای مسلح که با عملیات روانی دشمن مورد هدف قرار می گیرند.

حلقه پنجم

نیروهای عملیاتی

Field forces

سلول های دفاعی

سیستم های اعلام خبر راداری، مواضع وسایت های سیستم های توپخانه ای وموشکی پدافند هوایی، پایگاه های هوایی، پایگاه های موشکی زمین به زمین، پایگاه های دریایی وشناورها، مراکز تعمیراتی وانبارهای قطعات یدکی، یگان های عملیاتی خطوط مقدم، قرارگاه های تاکتیکی و…

DAVID S. FADOK ، John Boyd and John Warden

Air Power’s Quest for Strategic Paralysis ، Air University Press   ، February 1995 page48

جنگ موازی :

حملات هم زمان بر علیه دسته اهداف مشخص شده جهت ایجاد شوك  و در هم گسیختن و یا چیره شدن بر دشمن  كه با اثرات قاطع  همراه است  جنگ موازی یك یا چند سطح از جنگ امكان پذیر است و اثر آن به صورتی است كه دشمن زمان كمی جهت عكس العمل دارد .

AIR FORCE DOCTRINE DOCUMENT 2–1

SECRETARY OF THE AIR FORCE 22 JANUARY 2005 page 108

جنگ موازی : یك عملیات تهاجمی نطامی جهت ضربه زدن به مجموعه وسیعی از اهداف در یك زمان كوتاه جهت ایجاد حداكثر شوك و جدایی نیروها در كل سیستم دشمن .

AIR FORCE DOCTRINE DOCUMENT 1-2

SECRETARY OF THE AIR FORCE 11 JANUARY 2007 page 61